‘Even omdenken, maar dit wordt de toekomst’

Van bezit naar gebruik, dat is de kerngedachte van het nieuwe concept SAFE. Binnen een jaar of tien voorziet VConsyst dat gemeenten en andere afvalinzamelaars geen containers meer kopen, maar een dienstverlening. Inclusief onderhoud, dataverzameling, effectieve inzameling enzovoort. “Het is een kwestie van omdenken”, weet Quirijn van Loon, adjunct-directeur van VConsyst. “Maar dit wordt de toekomst.”
De ondergrondse verzamelcontainer voor huishoudelijk afval bestaat al zo’n dertig jaar. Uiteraard is het product verbeterd in de loop der tijd, het idee is echter ongewijzigd. “In Nederland heb-ben we er ruim 100.000 in de grond zitten”, aldus Van Loon. “In elke gemeente zijn ze verschillend, omdat iedereen iets anders wil. Dat is niet bevorderlijk voor de hergebruikmogelijkheden en efficiëntie.”

SAFE

Als je toe wil naar een circulaire economie, zul je grotere stappen moeten zetten, besefte VConsyst. Samen met Bammens (inmiddels onderdeel van VConsyst) en kraanleverancier Hiab werd het concept SAFE bedacht. De afkorting staat voor Sustainable, As a service, Fixed price, Ease of mind. “Wij zorgen voor de plaatsing, lediging en onderhoud van de ondergrondse containers. Gemeenten betalen een vast bedrag per maand en hebben verder geen omkijken naar verschillende bestekken voor aankoop, logistiek, onderhoud enzovoort”, aldus Van Loon. “Ze kopen geen producten meer, maar prestaties.” 
De voordelen van het gebruiksconcept zijn evident. Van Loon: “Gemeenten worden ontzorgd en de circulariteit is ermee gediend. Als wij zelf verantwoordelijk zijn en blijven voor ons product, ontwerpen we toch een beetje anders. Bovendien kunnen we het gedeelte dat onder de grond zit uniformeren. Zodat onderdelen onderling vervangbaar zijn, het leegsysteem identiek is. Dankzij SAFE kunnen we een slimme container maken, die standaard is voorzien van elektronica en datacollectie. Daarmee kun je de logistiek optimaal organiseren, je bewoners informeren, onderhoud plannen, geruislozer legen door dosering.”

Geruisloos

SAFE werd bedacht als visie voor circulaire afvalinzameling. “We concentreerden ons op vier hoofdlijnen”, aldus Van Loon. “Het moet autonoom, emissieloos, geruisloos en geautomatiseerd. Autonoom, met zelfrijdende voertuigen, en emissieloos ligt niet in ons bereik, dat laten we over aan de voertuigfabrikanten. Maar voor geruisloos en geautomatiseerd inzamelen konden we wel aan de slag met onze eigen producten. Daar is onze nieuwe container uit voortgekomen.” Hiab heeft in het kader van SAFE een robotkraan ontwikkeld, die nauwkeuriger werkt dan een chauffeur. Een goede geautomatiseerde kraan voorkomt botsingen van metaal op metaal of bestrating en werkt dus aanmer-kelijk stiller. 
VConsyst en Hiab timmeren hard aan de weg om SAFE te intro-duceren. “We zijn bij alle grote gemeenten langs geweest, die zijn zeer geïnteresseerd. Volgend jaar staat een veldtest op het programma, daarna kunnen we de eerste wijken gaan voorzien. Over tien jaar zou het best kunnen zijn dat iedereen is overgestapt van bezit naar gebruik. Het concept is bekend van onder meer verlichting en auto’s. Je koopt geen lamp of een auto, maar kantoorverlichting of gebruikskilometers. Het is een duurzaam concept dat zichzelf bewezen heeft en ook in de afvalinzameling perfect realiseerbaar is. Op termijn kun je misschien naar nachtelijke inzameling, zodat niemand meer last heeft van drukte en lawaai. De mogelijkheden zijn talrijk en ontwikkelingen kunnen snel gaan.”